Bhishma Ashtami is the death Anniversary of Bishma, who was one of the most famous epic in Mahabharata. Bhishma Ashtami is the eighth day of Shukl Paksh on Magh Month according to Hindu Calender.Bhishma the most respected character from Mahabharat who is respected for his honesty, sincerity and determination. Bhishma was known for his loyalty and devotion to his father Pitamah Bhshma and was blessed with boon to choose the time of his death by his own. According to Mahabharata, Bhishma laid himself on the bed of arrows on Magh Shukla Ashtami day. Being injured in Mahabharta Battle he didn’t left his body due to boon and choose Magh Shukla Ashtami to give up his body. This was the time when Surya started moving in Uttarayana.
Bheeshma Ashtami is considered as one of the auspicious day, People take bath in the Holly River early in the Morning and observe fast for the whole day. This day has much importance for particular community of peoples. In Bengal special Pooja is conducted on this Day. In the Honour of Bhishma devotees make religious offering of Ganga Water. Sesame seeds and Boiled rice is offered. It is believed that by doing this all the sin are removed out from your Life. Devotees make Arghyam in the evening and do Sankalp.
Bhishma Ashtami Date: magha shuddha ashtami
Bhishma Ashtami Puja Muhurat: Whole Day is auspicious.
Bhishma Ashtami Puja/Poojan Samagri/Kit/Material (Arghya Samagri)
Aasana made by Kusha
Ganga Jal/Holy Water
Janeu/Sacred Thread
Bhishma Ashtami Puja/Pooja/Pujan Vidhi
Perform the sandhya and all other routine rituals.
Sit down facing the East direction on Aasana.
Wear Janeu/Sacred Thread.
Recite the sankalpa “Bhishmashtami punyakale Bhishma Tarpanam karishye”.
Having Yajnopavita in Nivita mode,offer arghyam by both hands in pure water.
During Arghyam chant Bhishma Ashtami Mantra.
Bhishma Ashtami Mantra
Bhishmah santanavo virah satyavsdi jitendriyah l
Abhiradbhiravapnotu putrapautrocitam kriyam ll
Bhishmaya namah idam arghyam l
Vaiyaghrapada gotraya sankritya pravaraya ca l
Aputraya dadamyarghyam salilam bhIshma varmaNe ll
Bhishmaya namah idam arghyam l
Gangaputraya santaya santanoh atmajaya ca l
Aputraya dadamyarghyam salilam bhishma varmane ll
Bhishmaya namah idamarghyam l
Anena arghyapradanena bhsshmah prIyatam ll
Bhishma Ashtami Traditions
This day People do Ekodishta Shradhha for Bhishma. This Shradhha is for those who have lost their father. However it is also believed that this Shradhha rituals can be performed by all irrespective of their father being alive or dead.
Bhishma Ashtami is celebrated with extreme fervor in Vishnu temples and ISKCON Temples. People do Bhima Ashtami puja in five days beginning from Bhishma Ashtami to Bhishma Dwadasi are known as Bhishma Panchaka vrata.
Rituals during Bhishma Ashtami
On the day of Bhishma Ashtami, people observe ‘Ekodishta Shraddha’ in the honour of Bhishma Pitamah. It is mentioned in the Hindu scriptures that this ‘shraddha’ can only be performed by those whose fathers are not alive. However some communities do not follow this and believe that any individual can perform the ‘shraddha’ irrespective of their father being dead or alive.
Devotees perform ‘tarpan’ on this day on the river banks. This ritual is dedicated to their ancestors and Bhishma Pitamah. This tarpan ritual is meant for the peace of King Bhishma’s soul.
Bhishma Ashtami Snan is an important ritual during this day. Taking a bath in the holy rivers is believed to be highly meritorious. While taking bath, there is a tradition of offering boiled rice and sesame seeds in the Ganga River. It is a belief that by performing this act all the sins will be removed from one’s life and the person will be freed from the cycle of birth and death. After taking bath, most of the devotees observe a strict fast on this day. This fast is undertaken to pay tribute to King Bhishma. In the evening, the observer of this vrat takes a sankalp and performs an ‘Arghyam’. During the Arghyam, the devotees chant the ‘Bhishma Ashtami Mantra’.
What is the steps one need to follow while performing ‘Bhishma Ashtami pujan’?
People observe the ritual of ‘Ekodishta Shraddha’ in the honor of Bhishma. According to the belief, only those devotees whose fathers are not alive anymore can perform this ritual. Some communities, however, do not follow this and believe that anyone can perform the ‘pooja’.
People visit the nearby river banks and do ‘Tarpan’ ritual in order to bring peace to Bhishma Pitamah’s soul. They also honor their ancestors through the same.
People take holy dip in the Ganga River and offer boiled rice and sesame seeds in order to come out of the cycle of life and death and purify their souls.
Devotees observe fast during the day and perform, ‘Arghyam’ and chant ‘Bhishma Ashtami mantra’ to seek the deity’s blessings.
What is the importance of celebrating Bhishma Ashtami?
The day of Bhishma Ashtami is considered as most significant day for the people who want to get rid of Putradosh. Couples that are praying for son are blessed with blessings of Bhishma Pitamaha of having male child. Observing fast on this auspicious day is beneficial for the couples. People perform Tarpan and Fast on this day in the regards of Bhishma Pitamaha. All this is considered as the activity to offer peace to the soul of Bhishma Pitamaha. It is believed that one who keeps fast on this day is blessed with the son who has powers of Pitamaha and he is capable to work like him. Bhishma Ashtami is widely celebrated in the temples of Lord Vishnu. This is celebrated for five days from Bhishma Ashtami to Bhishma Dwadasi. This period of five days is known as Bhishma Panchaka vrata.
********
information from wikipedia-->
Bhishma Ashtami (Bhishmashtami) is a Hindu festival dedicated to Bhishma of the great Indian epic Mahabharata. It is believed that Bhishma, also known as 'Ganga Putr Bhism' or 'Bhishma Pitamaha', departed from his body on this chosen day. This occurred during the propitious 'Uttarayan period'; that is, the daytime of devas. Bhishma Ashtami is observed during the month of Magha in the Hindu calendar. It corresponds to the months of January–February.[1]
The anniversary of Bhishma Pitamah's death is observed during Magha Shukla Ashtami[clarification needed]. The day is known as Bhishma Ashtami and indisputably the death anniversary of Bhishma Pitamah. According to the legend associated with the day, Bhishma waited for 58 days before leaving his body. Bhishma Pitamah left his body on the auspicious day of Uttarayana, i.e. on the day when the Lord Surya started moving towards Northward after completing six month period of Dakshiyana.[4]
This is the day Bhishma decided to leave his body. The day Bhishma left his body known as Bhishma Ashtami (Magha Shukla Ashtami). He has special boon of death as per his will (Ichha Mrityu) from his father. Hence, despite lying on a bed of arrows he continued in that position and then left his body on Sankranti. Hindus believe that the one who dies during Uttarayana goes to heaven.[5]
********
People observe the ritual of ‘Ekodishta Shraddha’ in the honor of Bhishma. According to the belief, only those devotees whose fathers are not alive anymore can perform this ritual. However, some communities do not follow this and believe that anyone can perform the ‘pooja’.
People visit the nearby river banks and do the ‘Tarpan’ ritual in order to bring peace to Bhishma Pitamah’s soul. They also honor their ancestors through the same ritual.
People take holy dips in the Ganga river and offer boiled rice and sesame seeds in order to come out of the cycle of life and death and purify their souls.
Devotees observe fast during the day and perform ‘Arghyam’ and chant ‘Bhishma Ashtami mantra’ to seek the deity’s blessings.[6]
********
Bheeshmashtami vruta is performed by brahmins of north India. (specially in Bengal)
********
ಮಾಘ ಶುಕ್ಲ ಅಷ್ಟಮಿ - ಭೀಷ್ಮಾಷ್ಟಮಿ
ಭೀಷ್ಮರ ಚರಿತ್ರೆ
ಲೇಖನ. ಮಧುಸೂದನ ಕಲಿಭಟ್ ಬೆಂಗಳೂರು
ವಿಕಾರಿ ಪುಷ್ಯ ಕೃ. ಏಕಾದಶಿ 21.1.2020.
ಒಂದಾನೊಂದು ಕೆಲದಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮದೇವನು ಪೂರ್ವ ಸಮುದ್ರ ತೀರದಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿದ್ದನು. ಅದು ಗಂಗಾ ನದಿ ಸಮುದ್ರ ಸೇರುವ ಗಂಗಾ ಸಾಗರ ಕ್ಷೇತ್ರ ವಾಗಿತ್ತು. ಅಂದು ಹುಣ್ಣಿಮೆ, ಸಮುದ್ರ ರಾಜ ವರುಣ ತನ್ನ ಪತ್ನಿ ಹರಿದು ಬರುವದನ್ನು ನೋಡಿ ಸಂತೋಷv ಉಕ್ಕಿ ಹರಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಆಗ ಒಂದು ಹನಿ ನೀರು ಬ್ರಹ್ಮನ ಮೈಮೇಲೆ ಬಿದ್ದು ಅವನ ಧ್ಯಾನ ಭಂಗ ಆಯಿತು. ಬ್ರಹ್ಮ ದೇವ ವರುಣನಿಗೆ ನೀನು ಎರಡು ಜನ್ಮ ಮನುಷ್ಯ ಯೋನಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸು ಎಂದು ಶಾಪ ಕೊಟ್ಟನು. ಮೊದಲು ಮಹಾಭಿಷಕ್ ಎಂಬ ರಾಜ, ನಂತರ ಇನ್ನೊಂದು. ವರುಣ ಉಕ್ಕಿ ಬಂದಾಗ ಬ್ರಹ್ಮ ಶಾಂತ ತನು ಎಂದುಹೇಳಿದ ಕಾರಣ ವರುಣ ಪ್ರತೀಪ ರಾಜನ ಮಗ ಶಂತನು ಆದನು. ಒಂದು ಜನ್ಮ ನಂತರ ದೇವಲೋಕದಲ್ಲಿ ಸಭೆ ನಡೆದಾಗ ಗಂಗಾ ದೇವಿಯ ಸೆರಗು ಜಾರಿತು. ಎಲ್ಲ ದೇವತೆಗಳು ತಲೆ ಕೆಳಗೆ ಹಾಕಿದರು. ವರುಣ ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ಮಡದಿಯನ್ನು ನೋಡುತ್ತಲೇ ಇದ್ದನು. ಆಗ ಬ್ರಹ್ಮನು ವರುಣನಿಗೆ ಈಗಲೇ ಮಾನವ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೋಗೆಂದು ನುಡಿದನು. ಗಂಗೆ ಮಾತ್ರ ದೇವತಾ ರೂಪದಿಂದ ತನ್ನ ಪತಿಯ ಬಲಿ ಬರಲು ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಿದಳು.
ಅಷ್ಟ ವಸುಗಳಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯವನು ದ್ಯು ನಾಮಕ ವಸು . ಅವನ ಹೆಂಡತಿ ವರಾಂಗಿ. ಕುರಂಗ ಎಂಬ ರಾಜನ ರಾಣಿಯ ಹೆಸರು ವರಾಂಗಿ. ರಾಣಿಯು ವಸುವಿನ ಪತ್ನಿಗೆ ನಂದಿನಿ ಹಸುವಿನ ಹಾಲು ತಂದು ಕೊಡಲು ವಸುವಿಗೆ ಕೇಳೆಂದು ಹೇಳಿದಳು. ಅದರಿಂದ 10000 ವರ್ಷ ಯೌವನ ಇರುವದೆಂದು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದಳು. ಪತ್ನಿಯ ಮಾತಿಗೆ ಒಪ್ಪಿ ದ್ಯು ವಸುವು ನಂದಿನಿಯನ್ನು ತರಲು ತನ್ನ ಅಣ್ಣಂದಿರ ಸಹಾಯ ಕೇಳಿದನು. ಎಂಟೂ ಜನರು ಕೂಡಿಕೊಂಡು ವಸಿಷ್ಠ ಋಷಿ ಆಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಬಂದು ಹಸುವಿನ ಕಳುವಿಗೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಇದನ್ನು ನೋಡಿ ವಸಿಷ್ಠರು ಕೋಪದಿಂದ ಏಳು ಜನ ವಸುಗಳಿಗೆ ಮಾನವರಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿರೆಂದು ಶಾಪ ಕೊಟ್ಟರು. ದ್ಯು ನಿಗೆ ಹೆಂಡತಿಯ ಮಾತು ಕೇಳಿದ್ದಕ್ಕೆ ಮನುಷ್ಯನಾದಾಗ ಮದುವೆ ಆಗುವದೇ ಬೇಡ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಉಳಿದ ವಸುಗಳು ಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಬೇಡಿಕೊಂಡು ತಾವೆಲ್ಲರೂ ಅವಳ ಮಕ್ಕಳಾಗಿ ಜನಿಸುವೆವು. ನೀನು ನಮ್ಮನ್ನು ಜನಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ ನಡಿಗೆ ಹಾಕಿ ಸಾಯಿಸಬೇಕೆಂದು ಕೇಳಿ ಕೊಂಡರು. ಗಂಗೆ ಒಪ್ಪಿದಳು ಆದರೆ ವರ ಬೇಡಿದಳು. ಏನೆಂದರೆ ತನಗೆ ಶಿಶು ಹತ್ಯ ಪಾಪ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ಕೇಳಿದಳು. ಅದಕ್ಕೆ ವಸುಗಳು ಆಗಲಿ ಎಂದು ತಮ್ಮ ಏಳು ಜನರ ಬುದ್ಧಿ ಜ್ಞಾನ ಆಯುಷ್ಯವನ್ನು ದ್ಯು ನಿಗೆ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ ಅವನು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ನಾಗಿ ಬಾಳಲಿ ಎಂದು ಹರಿಸಿದರು.
*****
ಭೀಷ್ಮರ ಚರಿತ್ರೆ ಭಾಗ 2
ಇತ್ತ ಗಂಗೆ ಪ್ರತೀಪ ರಾಜನಲ್ಲಿ ಸುಂದರ ಸ್ತ್ರೀ ರೂಪ ಧರಿಸಿ ಆತನ ಬಾಳ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಳು. ಬಲತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತದ್ದರಿಂದ ಅವಳು ರಾಜನಿಗೆ ಸೊಸೆ, ಮಗಳ ಸಮಾನಳಾದಳು. ಅವಳುರಾಜನಿಗೆ ಕರಾರು ಹಾಕಿದಳು. ನಿನ್ನ ಮಗ ಶಂತನು ನನ್ನ ಗಂಡನಾಗಬೇಕು, ನಾನು ಮಾಡುವ ಯಾವದೇ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೀಗೇಕೆ ಮಾಡುವಿ ಎಂದು ಕೇಳಬಾರದು, ನಾನು ಯಾರೆಂದು ಕೇಳಬಾರದು. ಈ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಮೀರಿದರೆ ನಾನು ಹೋಗುವೆನು. ಎಂದು ಹೇಳಿ ರಾಜನನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸಿ ಶಂತನುವನ್ನು ವಿವಾಹವಾದಳು. ಒಂದಾದ ಮೇಲೆ ಒಂದರಂತೆ ಏಳು ಮಕ್ಕಳನ್ನುಹುಟ್ಟಿದ ತಕ್ಷಣ ನದಿಗೆ ಎಸೆದಳು. ಶಂತನುವಿಗೆ ಇದನ್ನು ನೋಡಿ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಖೇದ ಆಯಿತು. ಕೊನೆಗೆ ಎಂಟನೇಯ ಶಿಶುವನ್ನು
ಎಸೆಯುವದರಲ್ಲಿ ಹೇ ಚಂಡಾಲಿ ನೀನುಯಾರು ಎಂದು ಕೇಳಿದನು. ಗಂಗೆ ಮಗುವನ್ನು ಅವನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ ತಾನು ಗಂಗೆ ನಿನ್ನ ಪತ್ನಿಯೆಂದು ಹೇಳಿದಳು. ಮಗುವಿಗೆ 300ವರ್ಷ ಪರಶುರಾಮರಲ್ಲಿ ಅಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿಸಿ ಕಳಿಸಿದಳು . ಮಗನಿಗೆ ದೇವವೃತ ಎಂದು ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದ್ದಳು. ದೇವವೃತನಿಗೆ ಇನ್ನು ಕಲಿಯಬೇಕು ಎಂಬ ಆಶೆ. ಮತ್ತೆ ಪರಶುರಾಮರಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ 200 ವರ್ಷ ಶಾಸ್ತ್ರ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ ಮರಳಿ ತಂದೆ ಹತ್ತಿರ ಬಂದನು.
ವಸಿಷ್ಠ ಋಷಿ ಗಳು ವಸುಗಳಿಗೆ ಶಾಪ ಕೊಡುವಾಗ ಅವರಲ್ಲಿ ಅಗ್ನಿ ಯೂ ಒಬ್ಬ ವಸುವಾಗಿದ್ದನು. ತಾರತಮ್ಯ ಪ್ರಕಾರ ಅಗ್ನಿ ವಸಿಷ್ಠರಿಗಿಂತ ಮೇಲಿನ ಕಕ್ಷೆ. ಕೆಳಗಿನ ಕಕ್ಷೆಯ ಋಷಿಗಳಿಂದ ಶಾಪ ಹೇಗೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ. ವಸಿಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮ ದೇವರ ಆವೇಶ ಇದ್ದಿದ್ದರಿಂದ ಅಗ್ನಿ ಶಾಪ ವನ್ನೂ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದನು. ಋಷಿ ಗಳು ದ್ಯು ನಿಗೆ ಏಳು ಜನರ ಗರ್ಭ ವಾಸ, ಏಳುಜನರ ಮರಣ ಕಾಲದ ದುಃಖ ಆಗಲೆಂದು ನುಡಿದರು.
ತಂದೆಯ ಬಳಿ ಬಂದ ದೇವವೃತನು ತಂದೆಗೆ ದಾಶರಾಜನ ಪುತ್ರಿ ಸತ್ಯವತಿಯ ಮೇಲೆ ಮನಸು ಆಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದು ಕೊಂಡನು. ದಾಶರಾಜ ಬಳಿಬಂದು ಅವನ ಪುತ್ರಿಯನ್ನು ತನ್ನ ತಂದೆಗೆ ಮದುವೆ ಮಾಡಿಕೊಡಬೇಕೆಂದು ವಿನಂತಿ ಮಾಡಿದನು. ಆಗ ದಾಶ ರಾಜ ಒಂದು ಕರಾರು ಮಾಡಿದನು. ಮಗಳ ಹೊಟ್ಟೆಯಿಂದ ಹುಟ್ಟುವ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ರಾಜ್ಯ ಸಿಂಹಾಸನ ಕೊಡುವದಾದರೆ ಮಾತ್ರ ಮಗಳನ್ನು ಕೊಡುವೆನೆಂದನು. ಇದಕ್ಕೆ ದೇವವೃತನು ತಾನು ಆಜನ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿ ಯಾಗಿ ಇರುವೆನೆಂದು,ತಂದೆಗಾಗಿ ಘೋರ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದನು. ದೇವತೆಗಳು ಈ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಕೇಳಿ ಅವನಿಗೆ ಭೀಷ್ಮ ಎಂದು ಕರೆದರು. ಶಂತನು ರಾಜನು ಮಗನ ತ್ಯಾಗಕ್ಕೆ ಮೆಚ್ಚಿ ಇಚ್ಚಾಮರಣಿ ಯಾಗೆಂದು ಹರಿಸಿದನು. ಸತ್ಯವತಿಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರವೀರ್ಯ, ವಿಚಿತ್ರವೀರ್ಯ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳು. ಆದರೆ ಆವರು ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದೆ ಮರಣಹೊಂದಿದರು. ಆಗ ಸತ್ಯವತಿಯು ವೇದವ್ಯಾಸ ರನ್ನು ನೆನೆದು ನಿಯೋಗ ಪದ್ಧತಿ ಪ್ರಕಾರ ಸೊಸೆಯರಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ದಾಸಿಯಲ್ಲಿ, ಕ್ರಮವಾಗಿ ಹುಟ್ಟು ಕುರುಡ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ, ಪಾಂಡು, ಮತ್ತು ವಿದುರ ಹುಟ್ಟುವರು.
******
ದೇವವೃತನು ತಮ್ಮ ವಿಚಿತ್ರವೀರ್ಯನಿಗೆ ವಿವಾಹ ಮಾಡಲೆಂದು ಕನ್ಯೆ ಹುಡುಕುತ್ತಲಿದ್ದನು. ಇನ್ನೊಬ್ಬ ತಮ್ಮ ಚಿತ್ರಾಂಗದ ಒಂದು ದಿನ ಚಿತ್ರಾಂಗದನೆಂಬ ಗಂಧರ್ವ ನಿಂದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹತನಾದನು. ಚಿತ್ರಾಂಗದನಿಗೆ ಚಿತ್ರವೀರ್ಯ ಎಂದು ಹೆಸರಿದೆ. ಹೀಗಿರಲಾಗಿ ಕಾಶಿ ರಾಜ ತನ್ನ ಮೂವರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಸಾಲ್ವ ದೇಶದ ರಾಜ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತ ನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು ವಿವಾಹ ಮಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭೀಷ್ಮರು ಕನ್ಯೆಯರನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿ ರಥದಲ್ಲಿ ಕೂಡಿಸಿ ಕೊಂಡು ಬಂದರು. ರಾಜರೆಲ್ಲರೂ ಬೆನ್ನಟ್ಟಿದರೂ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿ ಕರೆತಂದರು. ಕನ್ಯೆಯರ ಹೆಸರು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಅಂಬೆ, ಅಂಬಿಕೆ, ಅಂಬಾಲಿಕೆ ಎಂದು ಇತ್ತು. ಅವರು ಎಲ್ಲಿಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತಿರುವೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ ತಮ್ಮನಿಗೆ ಮದುವೆ ಮಾಡಲು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಅಂಬೆ ಮಾತ್ರ ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ನಿನ್ನನ್ನೇ ಮದುವೆ ಆಗುವೆ ಎಂದು ಹಠ ಹಿಡಿದಳು. ಅದು ಶಕ್ಯವಿಲ್ಲ, ನಾನು ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಅಂಬೆ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತನ ಹತ್ತಿರ ವಿವಾಹ ಆಗಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡಳು. ಅವನು ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ಮತ್ತೆ ಭೀಷ್ಮರಲ್ಲಿ ಬಂದಳು. ಅವರೂ ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಹೀಗೆ ಅವಳು ಇಬ್ಬರ ನಡುವೆ ಓಡಾಡಿ ಆರು ವರ್ಷ ಕಳೆದಳು. ಹೇಗಾದರೂ ಮಾಡಿ ಭೀಷ್ಮರನ್ನೇ ವರಿಸಬೇಕೆಂದು ಪಣ ತೊಟ್ಟಳು. ಇತ್ತ ಭೀಷ್ಮರು ತಮ್ಮ ವಿಚಿತ್ರವೀರ್ಯನ ವಿವಾಹ ಮಾಡಿದರು. ಆದರೆ ಅವನಿಗೆ ಸಂತಾನ ಆಗಲಿಲ್ಲ.
ಅಂಬೆ ಗುರುಗಳಿಂದ ಭೀಶ್ಮನಿಗೆ ಹೇಳಿಸಿ ವಿವಾಹ ಆಗೋಣ ಎಂದು ಪರುಶರಾಮರಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ತನ್ನ ಕಥೆ ಹೇಳಿ ವಿನಂತಿಸಿಕೊಂಡಳು. ಅವರು ಭೀಷ್ಮರಿಗೆ ತಿಳಿಹೇಳಿದರು. ಅದು ಫಲಿಸಲಿಲ್ಲ. ಗುರುವಿನ ಸಂಗಡ ಯುದ್ಧ ವಾಯಿತು. ಅದರಲ್ಲಿ ಭಾರ್ಗವರ ಕಪಟನಾಟಕದಿಂದ ಶಿಷ್ಯನಿಗೇ ಜಯವಾಯಿತು. ಅಂಬೆ ನಿರಾಶಳಾಗಿ ಮದುವೆ ವಿಚಾರ ಬಿಟ್ಟು ಭೀಷ್ಮರನ್ನು ಸಂಹಾರ ಮಾಡುವ ಯೋಜನೆ ಮಾಡಿದಳು. ಅಂಬೆ ಪೂರ್ವ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ದ್ಯು ನಾಮಕ ವಸುವಿನ ಮಡದಿ ವರಾಂಗಿ ಆಗಿದ್ದಳು. ನಂದಿನಿ ಹಸುವಿನ ಕಳ್ಳತನಕ್ಕೆ ಗಂಡನ ಮನಸ್ಸು ಓಲಸಿದ್ದರಿಂದ, ಅವಳಿಗೇ ವಿವಾಹ ಆಗುವದು ಬೇಡ ವೆಂಬ ಶಾಪ ವಸಿಷ್ಠ ಋಷಿಗಳು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ಅಂಬೆ ಶಿವನನ್ನು ಕುರಿತ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿದಳು. ಶಿವನು ಒಂದು ಹಾರ ವನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ಇದನ್ನು ಯಾರ ಕೊರಳಿಗೆ ಹಾಕು ವಿಯೋ ಅವರಿಂದ ಭೀಷ್ಮ ಸಾಯು ವನು.
ಎಂದು ರುದ್ರ ದೇವ ಅಂಬೆಯನ್ನು ಹರಿಸಿ ಕಳಿಸಿದನು.
ನಂತರ ಅಂಬೆಯು ದ್ರುಪದ ರಾಜನ ಹತ್ತಿರ ಬಂದು ಮಾಲೆ ಹಾಕಿ ಕೊಳ್ಳಲು ಕೇಳಿದಳು. ಭೀಷ್ಮರ ಶೌರ್ಯ ತಿಳಿದು ಅವನೂ ನಿರಾಕರಿಸಿದನು. ಮಾಲೆ ಬಾಡದೆ ಹಾಗೆ ಇತ್ತು. ರುದ್ರ ದೇವ ಕೊಟ್ಟಾಗ ಅಂಬೆ ಕೊರಳಲ್ಲಿ ಧರಿಸಿದಳು. ಕೊನೆಗೆ ಆ ಹಾರವನ್ನು ರಾಜನ ಮನೆಯ ಬಾಗಿಲ ಬಳಿ ಇಟ್ಟು ಹೋಗಿ ದೇಹ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದಳು. ದ್ರುಪದನು ನೋಡಿ ಹಾರವನ್ನು ದೇವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟನು. ಅದೇ ಹಾರವನ್ನು ಮುಂದೆ ದ್ರೌಪದಿಯು ಅರ್ಜುನಗೆ ಹಾಕಿದಳು. ಕಾರಣ ಅರ್ಜುನ ಭೀಷ್ಮರನ್ನು ಗೆದ್ದನು.
ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲದ ನಂತರ ದ್ರುಪದ ರಾಜನಿಗೆ ಗಂಡು ಮಗು ಆಗಬೇಕು ಎಂಬ ಆಸೆ ಆಗಿ ರುದ್ರ ದೇವರ ಕುರಿತು ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುವನು. ಅದರ ಫಲವಾಗಿ ರುದ್ರ ದೇವರು ರಾಜನಿಗೆ " ರಾಜಾ ನಿನಗೆ ಹೆಣ್ಣು ಮಗು ಆಗಿ ಅದೇ ನಂತರ ಗಂಡು ಆಗುವದೆಂದು ಹರಸಿದರು. ದ್ರುಪದನಿಗೆ ಕಾಲಾನಂತರ ಹೆಣ್ಣು ಮಗು ಆಯಿತು. ಆದರೆ ರಾಜ ರಾಣಿ ಗುಟ್ಟು ಒಡೆಯದೇ ಗಂಡು ಮಗು ಎಂದು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರು. ಪುರುಷ ಅಲಂಕಾರ ವನ್ನು ಮಗುವಿಗೆ ಮಾಡಿದರು. ಶಿಖಂಡಿ ಎಂದು ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದರು. ಎಲ್ಲಾ ತರಹದ ವಿದ್ಯೆ ಕಲಿಸಿದನು. ದಶಾ ರ್ಣ ದೇಶದ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಜೊತೆಗೆ ವಿವಾಹ ಮಾಡಿದನು. ಮಗನು ಇಂದಿಲ್ಲ ನಾಳೆ ಪುರುಷ ನಾಗುವ ಎಂದು ನಂಬಿಕೆ ಇತ್ತು. ಬೀಗನಾದ ರಾಜಮಗಳಿಗೆ ಮೋಸ ಆಯಿತು ಎಂದು ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಬಂದನು. ದ್ರುಪದ ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತು ಆಗಿಲ್ಲ, ನನ್ನ ಮಗ ಗಂಡಸೇ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ. ಇತ್ತ ಶಿಖಂಡಿ ಅಡವಿಗೆ ಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿ ತುಂಬುರು ಎಂಬ ಗಂಧರ್ವಗೆ ತನ್ನ ಕಥೆ ಹೇಳಿದನು. ಆತನು ಕರುಣೆ ತೋರಿಸಿ ತನ್ನ ಪುರುಷ ದೇಹವನ್ನು ಒಂದು ದಿನದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಕೊಟ್ಟನು. ದಶಾರ್ಣ ರಾಜನಿಗೆ ಸಂತೋಷವಾಯಿತು. ಮತ್ತೆ ಶಿಖಂಡಿ ಗಂಧರ್ವನಲ್ಲಿ ಬಂದು ಪುರುಷ ದೇಹ ಕೊಡಲು ಹೋದನು. ಅಲ್ಲಿ ಆದದ್ದೇ ಬೇರೆ. ಕುಬೇರ ಗಂಧರ್ವರ ರಾಜ. ಅವನು ತುಂಬುರ ನಿಗೆ ಕರೆದಾಗ ಅಡಗಿ ಕುಳಿತ. ಇದು ಕುಬೇರನಿಗೆ ತಿಳಿದು ನಿನಗೆ ಸ್ತ್ರೀ ದೇಹವು ಶಿ ಖಂಡಿ ಸಾಯುವ ವರೆಗೆ ಇರಲಿ ಎಂದು ಶಾಪಿಸಿದನು. ಹೀಗಾಗಿ ಶಿಖಂಡಿ ಹೆಣ್ಣು ಹೋಗಿ ಗಂಡಾದನು.
*******
ಮಹಾಭಾರತ ಯುದ್ಧ ನಡೆದಾಗ ಒಂಬತ್ತು ದಿನವಾದರೂ ಭೀಷ್ಮ ಸೋಲಲಿಲ್ಲ. ಸಾವಿರಾರು ಸೈನಿಕರು ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಪಾಂಡವರು ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ಅನುಮತಿ ಯಂತೆ ಭೀಷ್ಮ ರಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ನಮಸ್ಕಾರ ಮಾಡಿ ತಮಗೆ ಜಯವಾಗಲಿ ಎಂದು ಹರಿಸಿದ ನೀವು ಸೋಲುವ ಅಥವಾ ಮರಣಿಸುವದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದರು. ಅದಕ್ಕೆ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಭೀಷ್ಮ ಶಿಖಂಡಿ ಎದುರು ಬಂದರೆಶಸ್ತ್ರ ತ್ಯಾಗಮಾಡುವೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು ಅಲ್ಲದೆ ಪಾಂಡವರಿಗೆ ಜಯಶೀಲ ರಾಗಿರೆಂದು ಆಶೀರ್ವಾದ ಮಾಡಿದರು.
ಮರುದಿನ ಹತ್ತನೇಯ ದಿನ ಶಿಖಂಡಿಯನ್ನು ಮುಂದೆ ಮಾಡಿ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಹಿಂದೆ ಅರ್ಜುನ ನಿಂತನು. ಶಿಖಂಡಿ ಬಾಣ ಬಿಟ್ಟರೂ ಭೀಷ್ಮ ತಿರುಗಿ ಬಾಣ ಬಿಡಲಿಲ್ಲ. ಆದರೂ 25000 ಸೈನಿಕರನ್ನು ಕೊಂದರು. ಶಿಖಂಡಿ ನಿಮಿತ್ತ ಮಾತ್ರ ಅರ್ಜುನನ ಬಾಣ ತಗುಲಿ ಶಶ್ತ್ರ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿ ಬಾಣಗಳ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿದರು. ಗಂಗೆ ಋಷಿಗಳನ್ನು ಕಳಿಸಿ ಈಗ ದಕ್ಷಿಣಾಯಣ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿ ಉತ್ತರಾಯಣ ದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣ ಬಿಡಲು ಹೇಳಿದರು ಎಲ್ಲರೂ ಬಂದರು. ಭೀಷ್ಮರು ನೀರು ಬೇಡಿದರು, ತಕ್ಷಣ ಅರ್ಜುನ ಪರ್ಜನ್ಯ ಅಸ್ತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿ ಭೀಷ್ಮರ ಬಾಯಲ್ಲಿ ನೀರು ಬೀಳುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಅವರ ಪ್ರೀತಿಗೆ ಪಾತ್ರನಾದನು.
****
ಭೀಷ್ಮ ಅಷ್ಟಮಿ :
🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺
ಭೀಷ್ಮ ಪಿತಾಮಹ ನೀಡಿದ ಪ್ರಮುಖವಾದ "9" ನೀತಿಬೋಧೆಗಳು
🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺
ಸಾವಿರ ಹಸುಗಳಿದ್ದರೂ ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ಕರು ತನ್ನ ತಾಯಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಂತೆ ಅವರವರ ಕರ್ಮ ಅವರನ್ನು ಬೆಂಬಿಡದೆ ಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ; ಬಟ್ಟೆ ಒಗೆದರೆ ಕೊಳೆ ಹೋಗುವಂತೆ, ಸತ್ಕರ್ಮಗಳಿಂದ ಪಾಪ ತೊಳೆದು ಇಷ್ಟಾರ್ಥಗಳು ಸಿದ್ಧಿಸುತ್ತವೆ.
1. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಎಲ್ಲಿಂದ ಬಂದೆವೋ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿ ಹೋಗಬೇಕು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಅವರವರ ಕರ್ಮದ ಫಲವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬೇಕು. ಮಹಾಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಕಡ್ಡಿಗಳು ಬಂದು ಸೇರುವ ಹಾಗೆ; ನಾವು ಎಲ್ಲಿಂದಲೋ ಬಂದು ಈ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತೇವೆ, ಮತ್ತೆ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ಎಲ್ಲಿಗೋ ಹೋಗಿಬಿಡುತ್ತೇವೆ. ಹೀಗೆ ನಮ್ಮ ಬಂಧುಬಾಂಧವರ ವಿಯೋಗವು ಖಂಡಿತ ವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಸಂಬಂಧಗಳಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು.
2. ಸುಖವಾದ ಮೇಲೆ ದುಃಖವೂ, ದುಃಖವಾದ ಮೇಲೆ ಸುಖವೂ ಚಕ್ರದಂತೆ ಸುತ್ತುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಇಷ್ಟುದಿನವೂ ಸುಖವಿತ್ತು; ಈಗ ದುಃಖ ಬಂದಿದೆ, ಮುಂದೆ ಮತ್ತೆ ಸುಖ ಬರುತ್ತದೆ. ದುಃಖವೂ ನಿತ್ಯವಲ್ಲ, ಸುಖವೂ ನಿತ್ಯವಲ್ಲ.
3.ಸಂತೋಷಕ್ಕೆ ಸ್ನೇಹಿತರಾಗಲಿ, ದುಃಖಕ್ಕೆ ಶತ್ರುಗಳಾಗಲಿ, ಪ್ರಯೋಜನಗಳಿಗೆ ಬುದ್ಧಿಯಾಗಲಿ, ಸುಖಕ್ಕೆ ಹಣವಾಗಲಿ, ಹಣಕ್ಕೆ ಬುದ್ಧಿಯಾಗಲಿ ಕಾರಣವೆಂದೂ ಹೇಳುವಹಾಗಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ, ಜಾಣನಾಗಲಿ ದಡ್ಡನಾಗಲಿ, ಶೂರನಾಗಲಿ ಭೀರುವಾಗಲಿ,
ಮಂಕನಾಗಲಿ ಕವಿಯಾಗಲಿ, ಬಲಿಷ್ಠನಾಗಲಿ ಕೈಲಾಗದವನಾಗಲಿ, ಸುಖ ಬರುವವರಿಗೆ ಬಂದೇಬರುತ್ತದೆ.
4. ಪರಮ ಮೂಢನಿಗೆ, ಕಂಬಳಿ ಕವಚಿಕೊಂಡರೆ ಕಣ್ಣು ಕಾಣಿಸದಂತೆ, ಯಾವ ದುಃಖವೂ ಇಲ್ಲ; ಸುಖದುಃಖಗಳನ್ನು ಮೀರಿದ ಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೂ ದುಃಖವಿಲ್ಲ; ಜಂಜಡವೆಲ್ಲ ಇವೆರಡರ ನಡುವೆ ಇರುವವರಿಗೆ ಮಾತ್ರ.
5. ಸುಖವೋ ದುಃಖವೋ, ಇಷ್ಟವೋ ಅನಿಷ್ಟವೋ, ಬಂದಬಂದದ್ದನ್ನು ಎದೆಗುಂದದೆ ಅನುಭವಿಸಬೇಕು. ಆಮೆಯು ತನ್ನ ಅಂಗಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಒಳಗೆ ಎಳೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಕಾಮಕ್ರೋಧಗಳನ್ನು ಒಳಕ್ಕೆ ಅಡಗಿಸಿಕೊಂಡು ಶಾಂತನಾದರೆ ಆತ್ಮ ಸಂಪತ್ತು ದೊರೆಯುತ್ತದೆ, ಬೆಳಕು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಆಶೆಯನ್ನು ಬಿಡಬೇಕು; ಅದು ಮಂದಬುದ್ಧಿಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ; ಆಶೆ ಎಂಬುದು ಮುಪ್ಪಿನಲ್ಲಿಯೂ ಮುದಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ; ಬಂದರೆ ವಾಸಿಯಾಗದೆ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ತೆಗೆಯುವ ರೋಗದಂತೆ, ಅದು ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ.
6. ಒಳ್ಳೆಯದೆಂದು ತಿಳಿದಿರುವುದನ್ನು ಕೂಡಲೇ ಮಾಡಿಬಿಡಬೇಕು; ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಮೃತ್ಯು ಅಡ್ಡ ಬಂದೀತು. ನಾಳೆ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಇಂದೇ ಮಾಡಬೇಕು; ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಬೆಳಗ್ಗೆಯೇ ಮಾಡಬೇಕು. ಇದನ್ನು ಮಾಡಿದನೇ ಬಿಟ್ಟನೇ ಎಂದು ಮೃತ್ಯುವು ನೋಡುವುದಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ಅದು ಬೇಕಾಗಿಯೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸದಾ ಧರ್ಮಶೀಲರಾಗಿರಬೇಕು.
7. ತ್ಯಾಗವಿಲ್ಲದೆ ಇಹಸುಖವಿಲ್ಲ, ತ್ಯಾಗವಿಲ್ಲದೆ ಪರವಿಲ್ಲ; ತ್ಯಾಗವಿಲ್ಲದೆ ನೆಮ್ಮದಿಯ ನಿದ್ರೆಯೂ ಬರುವುದಿಲ್ಲ; ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತ್ಯಜಿಸಿದವನಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೌಖ್ಯ! ಭಾಗ್ಯವಂತನಿಗೆ ಮೃತ್ಯುವಿನ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದವನ ಹಾಗೆ ಸದಾ ಕಳವಳವಿದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಹಣ ಕೈಗೆ ಸೇರಿತೆಂದರೆ ಕ್ರೋಧ ಲೋಭಗಳು ಅವನನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳ್ಳುತ್ತವೆ; ಬುದ್ಧಿ ಕೆಟ್ಟುಹೋಗುತ್ತದೆ; ಅಡ್ಡನೋಟ, ಸಿಡುಕುಮೋರೆ, ಹುಬ್ಬುಗಂಟು, ಕಚ್ಚುತುಟಿ, ಕಟು ಭಾಷಣಗಳು ಬರುತ್ತವೆ; ತಾನೇ ರೂಪವಂತ, ಧನವಂತ, ಕುಲವಂತ, ಸಿದ್ಧಪುರುಷ, ತಾನು ಮನುಷ್ಯಮಾತ್ರದವನಲ್ಲ ಎಂಬ ಮದವೇರುತ್ತದೆ. ವಿಷಯಸುಖಗಳಲ್ಲಿ ಹಣವೆಲ್ಲ ವೆಚ್ಚವಾಗಿ ಹೋದರೆ, ಮತ್ತೊಬ್ಬರ ಸ್ವತ್ತಿಗೆ ಕೈಹಾಕುತ್ತಾನೆ; ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ.
8. ಒಂದು ವಿಧದಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರೆ ಏನೂ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ರಾಜ್ಯ ಸಂಪತ್ತಿಗಿಂತ ಮೇಲು. ಈ ಸುಖದುಃಖಗಳನ್ನೂ ಗಮನಿಸುತ್ತ, ನಿತ್ಯಾನಿತ್ಯವಿಚಾರ ಮಾಡಬೇಕು. ಸುಖ ಬಂದರೆ ಹಿಗ್ಗಬಾರದು; ದುಃಖ ಬಂದರೆ ಕುಗ್ಗಬಾರದು.
9. ಕರ್ಮವು ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಅವನ ನೆರಳಿನಂತೆ ಎಡೆಬಿಡದೆ ಅನುಸರಿಸುತ್ತ, ಎದ್ದರೆ ಏಳುತ್ತ, ಕೂತರೆ ಕೂರುತ್ತ, ಓಡಿದರೆ ಓಡುತ್ತ, ಮಲಗಿದರೆ ಮಲಗುತ್ತ ಇರುತ್ತದೆ. ಅದರ ಕಾಲ ಬಂದಾಗ, ಯಾರ ಪ್ರೇರಣೆಯೂ ಇಲ್ಲದೆ, ಮರಗಳು ಹೂವು ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಬಿಡುವಂತೆ ಫಲ ಕೊಡುತ್ತದೆ.
||ಕೃಷ್ಣಾರ್ಪಣಮಸ್ತು||
***
ಭೀಷ್ಮನಿಲ್ಲದ ಮಹಾಭಾರತವಿಲ್ಲ.
ತ್ಯಾಗ, ಶೌರ್ಯದ ಪ್ರತೀಕ.
ಕೆಲವು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಭೀಷ್ಮರ ಪ್ರತಿ ಇತಿಹಾಸ ಮರೆಯಲಾಗದು.
ಮೂಲದಲ್ಲಿ ಆತ ದ್ಯು ನಾಮಕ ವಸು.
ದೊಡ್ಡ ಯೋಗ್ಯತೆ.
ಪತ್ನಿ ವರಾಂಗಿಯ ಮಾತು ಕೇಳಿದ.
ನಂದಿನಿ ಗೋ ಅಪಹರಣಕ್ಕೆ ಕೈ ಹಾಕಿದ. ವಶಿಷ್ಠರ ಶಾಪಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾದ.
ಮಾನವಜನ್ಮ ಪಡೆದ.
ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕುರುವಂಶ.
ಗಂಗೆಯ ಮಗ. ಶಂತನುವಿನ ಸುತ. ದೇವವೃತ ನಾಮ
ದೇವಲೋಕದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ. ಪರಶುರಾಮ ದೇವರು, ಬ್ರಹಸ್ಪತಿ ಆಚಾರ್ಯರು ವರ ಗುರುಗಳು.
ಶಸ್ತ್ರ, ಶಾಸ್ತ್ರ ಸಕಲ ವಿದ್ಯೆ ಪ್ರವೀಣ.
ಬಾಣಗಳ ಬಿಟ್ಟ. ತಡೆಗೋಡೆ ಇಟ್ಟ.
ಹರಿವ ಗಂಗೆ ಕಟ್ಟಿ ಬಿಟ್ಟ.
ತಂದೆ ಶಂತನು ನೋಡಿ ಬೆರಗಾದ.
ಮಗನ ಶೌರ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂತುಷ್ಟ.
ತಂದೆಗಾಗಿ ಮಾಡಿದ ತ್ಯಾಗ ಅನನ್ಯ.
ತಂದೆ ಬಯಸಿದ ಕನ್ಯೆ ತಂದ.
ತಂದೆಗೇ ಮದುವೆ ಮಾಡಿಸಿದ.
ತಂದೆಗಾಗಿ ತಾನು ಮದುವೆ ಆಗದೇ ಉಳಿದ.
ಆಜನ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿ ಎಂದ.
ಭೀಷಣ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದ.
ಈತ ಅಪರೂಪದ ಮಗನಾದ.
ದೇವವೃತ ಭೀಷ್ಮ ನಾದ.
ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆಯಾದ.
ಜಗ ಕಂಡ ದಾಖಲೆ ಯಾದ.
ಕಾಶಿ ರಾಜ್ಯ. ಮಹರಾಜನ ಪುತ್ರಿಯರ ಸ್ವಯಂವರ. ವೀರಾಧಿವೀರರು ಬಯಸಿ ಬಂದಿದ್ದರು.
ಭೀಷ್ಮ ಒಬ್ಬನೇ. ಭರದಿ ಬಂದ. ಆಹ್ವಾನಿಸಿದ.
ಜಗದ ವೀರರ ಸಾಲುಸಾಲಾಗಿ ಸೋಲಿಸಿದ. ಕನ್ಯೆಯರ ಕರೆತಂದ. ಸೋದರನಿಗೆ ಮದುವೆ ಮಾಡಿಸಿದ. ಇದು ಭೀಷ್ಮರ ಪರಾಕ್ರಮ.
ಭೀಷ್ಮನಿದ್ದಾನೆ !. ಹಸ್ತಿನಾಪುರದತ್ತ ಕಣ್ಣು ಹಾಕಬಾರದು. ಇದು ಶತ್ರುರಾಜರ ಭಯ.
ಇಂಥ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಭೀಷ್ಮರದು.
ಮತ್ತೆ ಪಾಂಡವರ ವೈಭವದ ರಾಜಸೂಯ ಯಾಗದ ಪ್ರಸಂಗ.
ಅಗ್ರಪೂಜೆ ಯಾರಿಗೆ?
ಎಂಬುದು ಜಗದ ಪ್ರಶ್ನೆ.
ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಕಂಡರಾಗದವರು ಬಹಳಿದ್ದರು ಆ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ. ಭೀಷ್ಮನಾದರೋ ಕೃಷ್ಣನಲ್ಲಿ ಜಗದೊಡೆಯನನ್ನು ಕಂಡವ.
ಆತ ಪುರುಷೋತ್ತಮ ಎಂದು ಬಲ್ಲವ. ಯಾರನ್ನೂ ಲೆಕ್ಕಿಸಲಿಲ್ಲ.
ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಅದ್ವಿತೀಯ. ಸರ್ವಶಕ್ತ ಸರ್ವೋತ್ತಮ ಆತನ ಹೊರತಾಗಿ ಅನ್ಯರಾರು ತಾನೇ ಅಗ್ರಪೂಜೆಗೆ ಅರ್ಹರು? ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದ ಭೀಷ್ಮ.
ಧರ್ಮರಾಜನಿಂದ ಕೃಷ್ಣನಿಗೇ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿಸಿಸಿದ.
ಕೃಷ್ಣನ ಸರ್ವೋತ್ತಮತೆ ಸಾರಿದ.
ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ 'ವಾಸುದೆವನ ಭಕ್ತ ಭೀಷ್ಮ' ಎಂಬುದು ಜಗಜ್ಜಾಹೀರಾಯಿತು.
ಭೀಷ್ಮರ ಬಲ, ಪರಾಕ್ರಮ ಅನನ್ಯ.
ಕುರು ಪಾಂಡವ ಯುದ್ಧ. ಕೌರವರ ಸೇನಾಪತಿ ಯಾರು?
ಮತ್ತೊಂದು ಮಾತಿಲ್ಲ. ದ್ರೋಣರು ಹೇಳಿದರು. ಕೌರವರು ತಲೆದೂಗಿದರು. ಭೀಷ್ಮ ಒಮ್ಮತದ ಆಯ್ಕೆ. ಇದು ಭೀಷಣ ಭೀಷ್ಮ ಬಲ. ಹದಿನೆಂಟು ದಿನದ ಯುದ್ಧ.
ಹತ್ತು ದಿನದ ಸಿಂಹಪಾಲು ಭೀಷ್ಮರದು.
ಅರ್ಧಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸೈನ್ಯ, ಅತಿರಥ ಮಹಾರಥರು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹತರಾದದ್ದು ವಯೋವೃದ್ಧ ಭೀಷ್ಮರಿಂದಲೇನೇ.
ತಾತನ ಶೌರ್ಯಕ್ಕೆ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಯುವಕರು ನಾಚಿನೀರಾದರು.
ಅದು ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ. ಅದು ಮಹಾಭಾರತ ಯುದ್ಧ. ಅಂದು ಭೀಷ್ಮನ ಪರಾಕ್ರಮ ಶಿಖರಕ್ಕೇರಿತು.
ಮಹಾ ಸೇನಾನಿ, ಕೌರವರ ಸೇನಾಧಿಪತಿ ಆತ. ಯಾರಿಗೂ ತಡೆಯಲಾಗಲಿಲ್ಲ, ಹಿಡಿದಿಡಲಾಗಲಿಲ್ಲ ತಾತನನ್ನು.
ಅರ್ಜುನನ ನೆಪದಿಂದ ಕೃಷ್ಣನನ್ನೂ ಪೀಡಿಸಿದ ಭೀಷ್ಮ.
ತಾತನ ಬಾಣಗಳು ತಾಕಿದವು.
ಮಾಂಸ ರಕ್ತದ ಮಾನುಷ ದೇಹವಲ್ಲ ಕೃಷ್ಣನದು. ಆದರೂ ನೆತ್ತರು ಬಸಿಯಿತು ಆತನ ಹಣೆಯಿಂದ.
ಅಪ್ರಾಕೃತ ಪುರಷನಾತ!
ಕೋಪವಿಲ್ಲದ ಕೃಷ್ಣ ಕೋಪಿಷ್ಠನಾದ.
ಹುಬ್ಬು ಗಂಟಿಕ್ಕಿದ. ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ ಧರಿಸಿದ.
'ಪಾರ್ಥ ನಿನ್ನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಆಗುವದಲ್ಲ.
ನಾನೇ ಈ ಭೀಷ್ಮನನ್ನು ಮುಗಿಸುತ್ತೇನೆ' ಎಂದ.
ರಥದಿಂದ ಕೆಳಕ್ಕೆ ಹಾರಿದ.
ಭೀಷ್ಮನತ್ತ ಧಾವಿಸಿದ.
ಅರ್ಜುನ ಬೇಡವೆಂದ. ಪಾದಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದ.
ಕಾಲು ಹಿಡಿದ. ತಡೆದ.
'ಶಸ್ತ್ರ ಹಿಡಿಯುವದಿಲ್ಲ ನಿನ್ನ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ'
ನೆನಪು ಮಾಡಿದ.
ಊಹುಂ, ಯಾವದೂ ನಡಲಿಲ್ಲ, ನಾಟಲಿಲ್ಲ ಯದುಪತಿಗೆ.
ಹಾರಿ ಬೀಳುತ್ತಿರುವ ಹೂಮಾಲೆ,
ಜಾರುವ ಉತ್ತರೀಯವನ್ನೂ ಗಮನಿಸದೆ, ಭೀಷ್ಮನತ್ತ ಧಾವಿಸಿದ ಜಗದೊಡೆಯ.
ಏನಾಗುತ್ತಿದೆ? ಏನಾಗುತ್ತದೆ?
ಆತಂಕ. ಕೌತುಕ.
ಆಗಸದಲ್ಲಿ ನೆರೆದ ದಿವಿಜರಿಗೂ ದಿಗ್ಭ್ರಮೆ.
ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಪಿತಾಮಹ ಭೀಷ್ಮ ಕಂಡ. ಕೃಷ್ಣನನ್ನೂ, ಮೃತ್ಯುರೂಪಿ ಚಕ್ರವನ್ಮೂ ನೋಡಿದ.
ಆನಂದ ಭರಿತನಾದ. ಭಕ್ತಿಭರಿತನಾದ.
ಭಾವ ಪೂರಿತನಾದ. ಕೃತಾರ್ಥನಾದ. ರಥದಿಂದ ಇಳಿದ. ಮುಂದೆ ಬಂದ. ಧರಣಿಗೊರಗಿದ. ಶಿರಸಾಷ್ಟಾಂಗ ನಮಸ್ಕರಿಸಿದ.
'ಧನ್ಯನಾದೆ ಸ್ವಾಮಿ. ನಿನ್ನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಮೃತ್ಯು ದಂಡ! ನಿನ್ನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಶಸ್ತ್ರ ಹಿಡಿಸುವನೆಂದಿದ್ದೆ. ನಡೆಸಿ ಕೊಟ್ಟೆ.
ಮತ್ತಾರಿಗುಂಟು ಈ ಭಾಗ್ಯ, ಸೌಭಾಗ್ಯ' ಎಂದ. ತಲೆಬಾಗಿದ ಪಿತಾಮಹ.
ಮರುಕ್ಷಣ
ಕೋಪ ಮಾಯ. ಮತ್ತೆ ಮುಗಳ್ ನಗೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ. ಕೃಪಾ ದೃಷ್ಟಿ. ಕರುಣಾರಸ ಧಾರೆ. ಕೃಷ್ಣನ ಮುದ್ದುಮುಖದ ಮೇಲೆ.
ಮರಳಿ ತನ್ನ ರಥಕ್ಕೆ ತೆರಳಿದ ಪಾರ್ಥಸಾರಥಿ.
ಈತ ಏಕೆ ಹೋದ, ಏಕೆ ಬಂದ ತಿಳಿಯಲಿಲ್ಲ
ಬೆಚ್ಚಿ ಬೆರಗಾದ ಪಾರ್ಥಗೆ.
ಭೀಷ್ಮ ಭಕ್ತಿ ವಾತ್ಸಲ್ಯ ತೋರಿದ.
ಕೃಷ್ಣ ಭಕ್ತ ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಮೆರೆದ. ತಾನು ಭಕ್ತ ಪರಾಧೀನನೆಂದ.
ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಗಿಂತ ತನ್ನ ಭಕ್ತ ಹೆಚ್ಚೆಂದ.
ಮತ್ತೆ ತ್ಯಾಗಿ ಯೋಗಿ ಭೀಷ್ಮ.
'ಪಿತಾಮಹ, ನಿನ್ನ ಮರಣ ಹೇಗೆ?' ಪಾಂಡವರ ಪ್ರಶ್ನೆ ಅಜೇಯ ಸ್ವೆಚ್ಛಾಮರಣಿ ತಾತನಿಗೆ.
'ನನ್ನ ಮರಣ ಹೀಗೆ ಹೀಗೆ --'. ತಾತನ ಉತ್ತರ ಪ್ರೀತಿಯ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳಿಗೆ.
ಹಾಗೇ ಮಾಡಿದರು.
ಶಿಖಂಡಿಯ ಮುಂದಿಟ್ಟಕೊಂಡರು.
ತಾತನ ಶರಶಯ್ಯೆ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿಸಿದ ಅರ್ಜುನ.
ಭೀಷ್ಮ ಪರ್ವಕ್ಕೆ ಮಂಗಳ.
ಅಪಾರ ಜ್ಞಾನ ನಿಧಿ ಭೀಷ್ಮ.
ಮೂರುನೂರು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಪರಶುರಾಮ ದೇವರಲ್ಲಿ.
ತಲೆತುಂಬ ಶಾಸ್ತ್ರ ವಿದ್ಯೆ, ಶಸ್ತ್ರಕಲೆ ತುಂಬಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅಂಥ ಗುರು ಇಂಥ ಶಿಷ್ಯ.
ಈ ಎಲ್ಲ ಬಲ್ಲ ಸರ್ವಜ್ಞ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ. ಪಿತಾಮಹನ ಜ್ಞಾನ ವ್ಯರ್ಥ ಹೋಗ ಬಾರದು.
ಗಂಗೆಯ ಮಗನಿಂದ ಜ್ಞಾನಗಂಗೆ ಹರಿಯ ಬೇಕು. ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳ ಬೇಕು.
ಜಗಕೆ ಉಪಯೋಗವಾಗಬೇಕು.
ಇದು ಸರ್ವಜ್ಞನ ಬಯಕೆ.
ಪಾಂಡವರ ಕರೆತಂದ ತಾತನ ಬಳಿ. ಧರ್ಮರಾಜನ ಸಂಶಯ ಪರಿಹಾರದ ನೆಪ. ಭೀಷ್ಮ ಪಿತಾಮಹರಿಂದ ಮಹದ್ ಉಪದೇಶ ಧಾರೆ.
ಕೃಷ್ಣ ಒಳಗೆ. ಭೀಷ್ಮ ಹೊರಗೆ.
ಕೃಷ್ಣನ ಜ್ಞಾನ ಭೀಷ್ಮನ ಮಾತು.
ದಿವ್ಯ ಜ್ಞಾನ. ದಿವ್ಯ ಉಪದೇಶ.
ದಿವ್ಯತರ 'ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮ'.
ಸಾಸಿರನಾಮ ಪರಿಹರಿಸದ ಸಮಸ್ಯಯೇ ಇಲ್ಲ. ರಾಮಬಾಣ. ಕಷ್ಟವಾಗಲಿ ದುಃಖವಾಗಲಿ ತಾಪತ್ರಯಗಳಾಗಿರಲಿ ಲೌಕಿಕವಾಗಲಿ, ಅಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಾಗಲಿ, ಅಪಾಯ ಯಾವದೇ ಇರಲಿ.
ಉಪಾಯ ಒಂದೇ -
ಅದು ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮ.
ಇದು ಕೃಷ್ಣನ ಅಂತರಂಗ.
ಭೀಷ್ಮನ ಮುಖವಾಣಿ.
ಸರ್ವ ಸಂಕಷ್ಟಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರರೂಪವಾದ ವಿಷ್ಣುಸಹಸ್ರನಾಮ ಮಂತ್ರ ಕೊಟ್ಟ
ಭೀಷ್ಮಾಚಾರ್ಯರ ಪುಣ್ಯದಿನ. ಪರ್ವಕಾಲ. ಜಗತ್ತಿಗೇ ಉಪಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಜಗತ್ತಿಗೇ ಪಿತಾಮಹ.
ಉಪಕಾರ ಸ್ಮರಿಸಿ ಎಲ್ಲರೂ ತರ್ಪಣ ಕೊಡುವ ಪುಣ್ಯ ತಿಥಿ - ಭೀಷ್ಮಾಷ್ಟಮಿ.
ಭೀಷ್ಮರ ಸ್ಮರಿಸೋಣ. ತರ್ಪಿಸೋಣ.
ಸಾಸಿರನಾಮ ಪಠಿಸೋಣ.
ಅದರ ಒಡೆಯ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ
ಶಿರಬಾಗಿ ನಮಿಸೋಣ.
ಡಾ ವಿಜಯೇಂದ್ರ ದೇಸಾಯ
ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣಾರ್ಪಣಮಸ್ತು
*****
No comments:
Post a Comment